ଉତ୍କଳର ରତ୍ନ, ଉତ୍କଳମଣି ପଣ୍ଡିତ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ, ପ୍ରକୃତରେ ଉତ୍କଳର ରତ୍ନ ଏବଂ ଗରିବଙ୍କ ବନ୍ଧୁ ଥିଲେ। ୯ ଅକ୍ଟୋବର ୧୮୭୭ ରେ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ସାକ୍ଷୀଗୋପାଳ ନିକଟ ସୁଆଣ୍ଡୋ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରି ସେ ତାଙ୍କର ଶିକ୍ଷା ଜୀବନ ଭର୍ନାକୁଲାର ଭାଷାରେ ରୂପଦେଈପୁର ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଏବଂ ପରେ ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ଗୋପାବନ୍ଧୁ ଜନ୍ମ ହେବାର କିଛି ମାସ ପରେ ତାଙ୍କ ମାତା ସ୍ଵର୍ଣମୟୀ ଦେବୀଙ୍କୁ ହରାଇଥିଲେ ଏବଂ ରେଭେନ୍ସା କଲେଜରେ ଛାତ୍ର ଥିବାବେଳେ ତାଙ୍କ ପିତା ଦୈତାରୀ ଦାଶଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ହରାଇଥିଲେ। ତାଙ୍କର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ବହୁ ଅସୁବିଧା ସତ୍ତ୍ୱେ ସେ ରେଭେନ୍ସା କଲେଜରେ ପଢୁ ଥିବା ସମୟରେ "ଅବକାଶ ଚିନ୍ତା", ଗୋ-ମହାତ୍ମ୍ୟ, ନଚିକେତା ଉପାଖ୍ୟାନ,କାରାକବିତା, ଧର୍ମପଦ ଏବଂ "ବନ୍ଦୀର ଆତ୍ମକଥା" ଭଳି କବିତା ଲେଖିଥିଲେ।
